Maszyny budowlane i serwis - można lepiej i taniej

Artykuły w miesiącu: kwiecień 2015

Niebo gwiaździste nade mną

CometCo pewien czas przyciąga moją uwagę jakiś cytat na stronie Friday Filosophy według Rona Slee. (To było zdanie nr 1).
Takie skrótowe podejście do filozofii jest podobno najbardziej atrakcyjne dla odwiedzających strony internetowe. (To było zdanie nr 2).
Według badań naukowych, większość internautów nie potrafi skupić się na treści dłuższej, niż dwa lub trzy krótkie zdania. (To było zdanie nr 3).

Od tej chwili prawdopodobnie już nikt nie czyta dalszego ciągu mojego wpisu, więc mogę sobie pofilozofować.

Zastanawiam się nad skutecznością takiej uproszczonej drogi do mądrości. Myślę, że cytaty z filozofów i guru zarządzania są świetnym przypomnieniem dla osób, które już przebyły drogę od nie wiem, czego nie wiem, do wiem, czego nie wiem w zarządzaniu. Jednak czy mają wartość dla tych kierowników, którzy dopiero wchodzą na tę cierniową drogę?

Nauczanie filozofii nie jest obowiązkowe w wyższych szkołach na kierunku zarządzanie. Jest to zgodne z postulatem studentów, którzy chcieli, aby uczyć ich zarabiania pieniędzy, a nie filozofii*. Klient nasz Pan, więc młodzi polscy menedżerowie i biznesmeni nie mają okazji do przemyślenia takich pojęć, jak sprawiedliwość, wielkoduszność, uczciwość, lojalność, współpraca, życzliwość i troska o innych (spolegliwość – jak rzekłby Tadeusz Kotarbiński) – nie tylko o ludzi, ale także o inne stworzenia i środowisko naturalne. Są to wartości w bardzo dużym stopniu zbieżne z tymi, które są sednem wielu religii. Jednak czy nauczanie religii katolickiej w polskich szkołach daje jakąś gwarancję, że młodzi kierownicy i biznesmeni wyznają te wartości? Że mają świadomość, iż zgodnie z ich religią, jak i prawdopodobnie z kodeksem etycznym ich firmy: źle widziane i potępiane są okrucieństwo, egoizm, chciwość, lenistwo, nieuczciwość, kłamstwo i oszustwo, wyzysk, przedmiotowe traktowanie ludzi, brak umiaru, nieodpowiedzialność?

Młodzi menedżerowie i biznesmeni uważają, że ich klienci cenią sobie najbardziej jakość produktu/usługi, różnorodność oferty i niską cenę. Klientów uważają za lojalnych, gdy ci dokonają kilkakrotnych zakupów. Jednak naprawdę o lojalności, czy zaangażowaniu klienta można mówić wtedy, gdy decyduje się odrzucić lepszą ofertę konkurenta z powodów niekomercyjnych. […] gospodarowanie nie może być współcześnie traktowane jako zaawansowana forma walki o przetrwanie. Jest wyrazem ludzkiej wolności, potrzeby działania, radości płynącej z aktywności. Aby zrozumieć, że ludzie kierują się w życiu zasadami etycznymi, trzeba przejść chociaż skrócony kurs filozoficznego myślenia. Zamiast tego powszechnie dostępne są kursy manipulacji i wpływania na ludzi. Nie ma w tym nic złego aż do chwili, gdy wybitny absolwent zaczyna skutecznie używać technik manipulacji w złym celu. Od biznesu do polityki manipulacja występuje szeroko we wszystkich formach sprzedaży i marketingu. Typowe jej przejawy to obniżanie cen, ogłaszanie promocji, wywoływanie strachu, odwoływanie się do ambicji, wywieranie presji przez otoczenie, obiecywanie zamian na lepsze. Wszystko po to, by wpłynąć na ludzi – skłonić do zakupów lub udzielenia poparcia w głosowaniu. Gdy organizacja lub firma nie wie do końca, dlaczego jej klienci są jej klientami, wówczas ucieka się do rozmaitych manipulacji, aby osiągnąć zamierzony cel.**

Po pewnej liczbie lat pracy niemal każdy menedżer staje się filozofem w wymiarze praktycznym. Ma własne teorie i koncepcje dotyczące zarządzania […]. Gołym okiem widać jednak, że w większości przypadków jest to dość prymitywna filozofia zarządzania. Filozofia może pomóc zarówno w kształceniu przyszłych specjalistów zarządzania i menedżerów, jak i w samym zarządzaniu. Rozwija umiejętność abstrakcyjnego, twórczego i krytycznego myślenia, podejścia analitycznego i systemowego, uczy argumentacji, etycznego postępowania, rozpoznawania wartości i szacunku dla nich. Ale trzeba chcieć te niezbędne w zarządzaniu umiejętności zdobyć.

Tytuł tego artykułu, to skrót metafory Immanuela Kanta (1724-1804): Niebo gwiaździste nade mną i prawo moralne we mnie. Ktoś, kto zaliczył podstawowy kurs filozofii wie, że jest to metafora ukazująca wielość możliwych działań i tylko jedną busolę, jaką jest sumienie. W mojej wersji Piątkowej filozofii sumienie jest niezbędne do wykonania pierwszego kroku przez każdego serwisanta, który chce postępować rzetelnie. Rzetelność jako najważniejsza wartość w „moim” serwisie sprawdza się również w teście, jakim jest imperatyw kategoryczny Kanta: postępuj tylko według takiej maksymy, dzięki której możesz zarazem chcieć, żeby stała się powszechnym prawem.

TEMPUS FUGIT

____________________________________
* Ten i następne cytaty (z wyjątkiem **) pochodzą z książki Filozofia a zarządzanie wydanej w 2013 roku przez Wolters Kluwer Polska.
** To fragment doskonałej książki Zaczynaj od DLACZEGO, której autorem jest Simon Sinek.

Przyzwoity zysk

Polish money salary isolatedGenerowanie zysku nie jest najważniejszym celem dobrego serwisu. To tylko – absolutnie niezbędny – warunek istnienia organizacji serwisowej.

Właściciel kapitału nie przekaże go bezinteresownie twojej firmie na kupienie samochodów serwisowych wyposażonych w narzędzia i zapełnienie częściami zamiennymi półek w magazynie. Jego majątek musi być stale powiększany, i to bardziej, niż by go powierzył instytucji finansowej, chociaż działalność przedsiębiorstwa jest – wobec złych doświadczeń z instytucjami finansowymi w pierwszej dekadzie XXI wieku – niekoniecznie bardziej ryzykowna, niż banku.

Pieniądze nie rozmnażają się same, bez udziału pracowników. Możesz – jak dziewiętnastowieczni kapitaliści – uważać, że potrzebne ci są tylko ręce do pracy. Jednak zatrudniasz całych ludzi, z ich mądrością i motywacją do wykonywania zadań, których ani sam, ani z udziałem dostarczycieli kapitału, byś nie wykonał. Powinni mieć udział* w zysku, który powstaje dzięki ich zaangażowaniu.

Jako kierownik serwisu nie masz wpływu na podział zysku firmy. Masz jednak decydujący wpływ na jego wielkość i źródła pochodzenia.

Nie skupiaj się na pomnażaniu pieniędzy udziałowców ponad rozsądną miarę kosztem pracowników i klientów, środowiska naturalnego i społeczności. Naruszenie interesów którejś z grup oznacza dotkliwą porażkę w dłuższej perspektywie.

Tę rozsądną wielkość zysku – moim zdaniem – można oszacować obliczając wartość EVA (Economic Value Added, czyli ekonomiczna wartość dodana). W skrócie chodzi o to, aby zysk wypłacany dostarczycielom kapitału nie był nieprzyzwoicie wyższy, niż ten który by uzyskali lokując swoje pieniądze w innym niż twój serwis przedsięwzięciu.

Przykład z życia kierownika oddziału serwisu

Razem z 9 pracownikami mojego oddziału serwisowego sprzedaliśmy w ciągu roku usługi za 1 500 tys. zł i części zamienne za 4 200 tys. zł. Razem 5 700 tys. zł. Wygenerowaliśmy 1 400 tys. zł zysku netto (25% od sprzedaży). W rachunku kosztów nie zostały uwzględnione koszty zarządu (nie byłoby nam tak łatwo bez wsparcia działu technicznego, księgowości i prezesa). Przeznaczmy na to 200 tys. zł. Zostaje 1 200 tys. zł dla dostarczyciela kapitału.
Działamy w wynajętym obiekcie i używamy wypożyczonych samochodów serwisowych. Te koszty obciążyły już zysk oddziału, a więc kapitał zainwestowany przez właściciela serwisu był – nieco upraszczając – potrzebny głównie na stworzenie zapasu części zamiennych w wysokości 700 tys. zł.
Podsumowując: nasz oddział wypracował 1 200 / 700 = 171% zysku od powierzonego kapitału.

Czy też chciałbyś ulokować swoje oszczędności na taki procent? Czy właściciel kapitału podzielił się z załogą tak dobrego oddziału serwisu jakąś cząstką tego zarobku? A może przeznaczył jego część na jakiś szczytny cel? Kim właściwie jest ten mityczny właściciel kapitału? Dlaczego kierownictwo firmy uważa maksymalizowanie ceny akcji za swój prawny obowiązek?

Nie chodzi mi o ukrywanie możliwości zarobienia pieniędzy przed kierownictwem firmy. Oczekuję tylko, że będziesz zadawał takie pytania swojemu przełożonemu i jego prezesowi. I że będziesz dobrze przygotowany do odejścia, gdy w końcu uznasz za nieuczciwe kreowanie olbrzymiego zysku kosztem pracowników, klientów lub środowiska, tylko po to, aby powstało i zaludniło się nowe biuro regionalne koncernu dla niektórych krajów dawnej Europy Wschodniej oraz huby w Pradze i Monachium, lub gdziekolwiek indziej, lub aby kurs akcji na giełdzie zmienił się o 0,01%.

W naszym języku słowo zysk różni się tylko dwiema literami od słowa wyzysk.

____________________________________
*  Charles Handy napisał o tym w Harvard Business Review (December 2002): […] uczciwym rozwiązaniem wydaje się również wypłacanie dywidend nie tylko tym, którzy wnoszą do firmy pieniądze, ale również osobom inwestującym w nią swój talent, wiedzę i zdolności. W końcu większość akcjonariuszy tak naprawdę nie przekazała samej firmie ani grosza – pieniądze trafiły przecież do tych, którzy sprzedali jej akcje.