Majdan Zbydniowski - logo
Strona głównaO MajdanieWojsko MajdańskieGenealogia ChciukówCiekawe strony
 Noc Kupały 24 czerwca 1943 roku

grób ofiar w Zbydniowie

W zbiorowej mogile w parku dworskim w Zbydniowie spoczywają goście weselni
Teresy Wańkowiczówny i Iwona Mierzejewskiego.
Zostali zamordowani przez niemiecki oddział SS 24 czerwca 1943 roku.

Na tablicy nagrobnej są wyryte ich nazwiska:

1. Zbigniew Horodyński (lat 56) - dziedzic Zbydniowa
2. Zofia Horodyńska (lat 51) - żona Zbigniewa
3. Anna Horodyńska (lat 14) - córka Zofii i Zbigniewa
4. Maria Kowerska (lat 57) - siostra Zbigniewa Horodyńskiego
5. Rozalia Koczalska (lat 58) - guwernantka Anny
6. Krystyna Gieczewicz (lat 56) - żona brata Pani Horodyńskiej
7. Loluś (Leon) - 12-letni syn Gieczewiczowej
8. Stanisław Wańkowicz (lat 56
*) - senator Rzeczypospolitej Polskiej, ojciec panny młodej
9. Aleksandra Wańkowicz (lat 57
**) - mama panny młodej
10. Barbara Mierzejewska (lat 47) - mama pana młodego
11. Halina Herubowicz (lat 47)
12. Krzysztof Jeśmian (lat 22) - syn Herubowiczowej
13. Maria Nazarewicz (lat 47)
14. Halszka Meysztowicz (lat 31) - dalsza krewna, malarka
15. Elfrida Horwatt (lat 68) - babcia panny młodej
16. Zofia Ryczek (lat 17) - pokojówka
17. Maria Labocha (lat 18) - pokojówka
18. Stefania Łebek (lat 22) - pokojówka
19. Edward Zboroń (lat 35) - leśniczy


*   Stanisław Wańkowicz herbu Lis, inż. mechanik, działacz społeczny, senator II RP w latach 1928-1935, stryj pisarza Melchiora Wańkowicza, miał w chwili śmierci 57 lat (ur. 1885-11-04).
** Aleksandra Wańkowicz z domu Horwatt herbu Pobóg miała w chwili śmierci 48 lat (ur. 1895).

Uratowali życie państwo młodzi, którzy po obiedzie wraz z niektórymi gośćmi wyjechali do Sandomierza oraz dwaj synowie Horodyńskiego Zbigniew i Andrzej, których matka ukryła na strychu w schowku na walizki, gdzie przesiedzieli cztery dni. Obaj bracia zginęli w lipcu 1944 roku walcząc w oddziale "Osjana" podczas akcji "Pawiak".

Z rodziny Horodyńskich tę tragiczną noc oraz wojnę przeżył najstarszy syn Horodyńskich Dominik, którego nie było wówczas w Zbydniowie. Później walczył w Powstaniu Warszawskim i był adiutantem generała Jana Mazurkiewicza "Radosława". Po wojnie zajmował się dziennikarstwem i był przez wiele lat redaktorem naczelnym czasopisma "Kultura". Do Zbydniowa nie powrócił. Zmarł w 2008 roku i został pochowany na cmentarzu w Zaleszanach.

Dominik Horodyński opowiedział w 2007 roku o zbrodni we dworze w Zbydniowie:

         

O tragicznych wydarzeniach w Zbydniowie czytamy w książce Stanisława Zabierowskiego "Rzeszowskie pod okupacją hitlerowską"wydanej w 1975 roku w wydawnictwie Książka i Wiedza.

O wydarzeniach w Zbydniowie napisał również Stanisław Myszka w książce "Radomyśl nad Sanem - Dzieje miasta i parafii".

oraz Czesław Hałaj w czasopiśmie Super-Relaks Echo Dnia w 1996 roku.

Prowodyra zbrodni Martina Fuldnera i jego rodzinę dosięgła ręka sprawiedliwości 13 października 1943 roku. Zgodnie z wyrokiem wydanym przez władze państwa podziemnego zostali zastrzeleni:
  • Martin Fuldner ur. 1905-01-14
  • jego żona Madeleine Fuldner z domu Cabos ur. 1910-03-17
  • i ich syn Horst-Wilfried Fuldner ur. 1937-02-24.

W tygodniku Wiadomości z 18 września 1947 roku wydanym w Londynie znajduje się relacja Aleksandra Łempickiego, uczestnika akcji wykonania wyroku na Fuldnerze i jego rodzinie. W akcji uczestniczył syn zamordowanego Zbigniewa Horodyńskiego - Zbigniew, który przeżył noc z 24 na 25 czerwca 1943 roku. W Armii Krajowej nosił pseudonim "Fredro".
Logo Wiadomości 1947

Opowiadanie cudem uratowanego Zbigniewa Horodyńskiego zostało zamieszczone w artykule Marii Róży Tarnowskiej zamieszczonym w Tygodniku Wiadomości z 1961 roku.
Logo Wiadomości 1961

 Ustaw jako stronę startową   Kontakt z autorami strony Książka Gości| Album zdjęć| Spis stron StrzałkaPowrót